وجه بیان:
والدین انسان از جمله کسانی هستند که بیشترین حق را به گردن فرزندان خود دارند؛ بنابراین شایسته است که پاسخ چنین زحمات طاقت‌فرسایی به بهترین وجه ممکن داده شود و احسان به والدین هم کمترین کاری است که می‌توان نسبت به آنها انجام داد و الا حق آنها بیش از آن است که فرزند بتوانند آن را ادا کند. علاوه بر این، احسان و نیکی به والدین، اثرات دنیوی و اخروی فراوانی در بردارد که در روایات متعددی به آنها اشاره شده است و علاوه بر این، بسیاری از بزرگان هم موفقیت‌های خود را نتیجه نیکی به والدین خود می‌دانند. ازاین‌جهت فراگیران در این طرح درس، با لزوم احترام به والدین خود آشنا می‌شوند.
هدف شناختی:
با توجه به آیات و روایات و سیره اهل‌بیت (ع)، از اهمیت نارضایتی والدین آگاه می‌شود.
داشتن رضایت والدین خود را فقط به زمان حیات ایشان وابسته نمی‌داند.
با عواقب نارضایتی و عاق والدین آشنا می‌شود.
از پیامدهای دنیوی و اخروی نارضایتی والدین آگاه می‌شود
هدف عاطفی:
نسبت به والدین خود و رفع نارضایتی آنها احساس مسئولیت می‌کند.
کسب رضایت والدین برایش اهمیت می‌یابد و در صورت بروز نارضایتی از این اتفاق ناراحت می‌شود.
هدف رفتاری:
به مطالعه داستان‌ها و آیات و روایات در موضوع والدین می‌پردازد.
در صدد جبران خطاهای گذشته خود و کسب رضایت از والدین خود برمی‌آید.
نسبت به والدین با اکرام بیشتری برخورد می‌کند
جملات کلیدی:
«والدین واجب‌الاطاعه هستند».
پیامبر اکرم (ص): «رضایت خدا در رضایت پدر و مادر و خشم خداوند در خشم آنهاست» (مستدرکالوسائل، ج 14، ص 286).
امیرالمؤمنین (ع) : «کسی که پدر و مادر خویش را غمگین سازد عاق والدین شده است»(بحار الانوار، ج 74، ص 64).
پیامبر خدا (ص): «از عاق والدین شدن بپرهیزید، زیرا با اینکه بوی بهشت از مسافت هزار سال به مشام می‌رسد، عاق والدین و کسی که قطع رحم کند، آن بو را احساس نخواهد کرد»( بحار الانوار، ج 74، ص 62).
امام صادق (ع) : «از گناهانی که هوا را تیره‌وتار می‌کند، عاق والدین شدن است»(بحار الانوار، ج 74، ص 74).
کلیدواژه:
عواقب و اثرات عاق والدین ▪ داستان‌هایی در مورد اطاعت از والدین
سؤالاتی که ارائه این عنوان به آنها پاسخ می‌دهد:
نارضایتی والدین در آیات و روایات و سیره اهل‌بیت (ع)چه اهمیتی دارد؟
آیا کسب رضایت والدین فقط در عصر حیات آنها کافی می‌باشد؟
عاق والدین چه عواقبی در بردارد؟
نارضایتی والدین چه پیامدهای دنیوی و اخروی را برای فرزندان در پی دارد؟
اهـــداف درس
ورود به بحث:
پرسش درباره سؤالات کلیدی طرح درس
خواندن داستان حق مادر (116) از کتاب داستان راستان
زمان و مکان پیشنهادی:
مربیان عزیز می‌توانند زمان‌ها (اعیاد، وفیات و مناسبت‌های ملی) و مکان‌های خاصی (مانند حرم‌های ائمه و امامزادگان، گلزار شهدا و ...) را با توجه به محتوای درس، غیر از فضای همیشگی جلسه در نظر بگیرند.
ایام مصادف با روز پدر و مادر
روش های درس
منابـع پیشنهادی
توضیحات سودمنـد
لازم به ذکر است که می‌توان از موضوعاتی که در این بخش به‌صورت مختصر بیان شده‌اند، استفاده کرد. برای انجام این مهم می‌توان از منابع پیشنهادی در خصوص آنها مطالعه کرد.
رسول اکرم(ص): « سَرور نیکوکاران در روز قیامت، کسى است که پس از درگذشت پدر و مادرش به آنان ، نیکى کرده است»(بحار الأنوار،ج 74،ص 86،ح ،نقلاً عن کتاب الإمامة والتبصرة عن السکونی عن الإمام الصادق عن آبائه علیهم السلام).
قرآن کریم: «... الْکبَرَ أَحَدُهُمَا أَوْ کلَاهُمَا فَلَا تَقُلْ لَهُمَا أُفٍّ وَلَا تَنْهَرْهُمَا وَقُلْ لَهُمَا...؛ و پروردگارت فرمان داده: جز او را نپرستید! و به پدر و مادر نیکی کنید! هرگاه یکی از آن دو، یا هر دوی آنها، نزد تو به سن پیری رسند، کمترین اهانتی به آنها روا مدار! و بر آنها فریاد مزن! و گفتار لطیف و سنجیده و بزرگوارانه به آنها بگو!» (اسراء - 23)
قرآن کریم: «وَاخْفِضْ لَهُمَا جَنَاحَ الذُّلِّ مِنَ الرَّحْمَۀِ وَقُل رَّبِّ ارْحَمْهُمَا کمَا رَبَّیانِی صَغِیرًا؛ و بال‌های تواضع خویش را از محبت و لطف، در برابر آنان فرود آر! و بگو: «پروردگارا! همان‌گونه که آنها مرا در کوچکی تربیت کردند، مشمول رحمتشان قرار ده!»» (اسراء - 24)
قرآن کریم«یا بُنَیَّ لا تُشْرِک بِاللَّهِ إِنَّ الشِّرْک لَظُلْمٌ عَظِیمٌ وَ وَصَّیْنَا الْإِنْسانَ بِوالِدَیْهِ؛ و (یاد کن) وقتی که لقمان در مقام پند و موعظه به فرزندش گفت: ای پسر عزیزم، هرگز شرک به خدا نیاور که شرک بسیار ظلم بزرگی است و ما به انسان درباره پدر و مادرش سفارش کردیم؛ مادرش او را با ناتوانی روی ناتوانی حمل کرد (به هنگام بارداری هر روز رنج و ناراحتی تازه‌ای را متحمّل می‌شد) و دوران شیرخوارگی او در دو سال پایان می‌یابد؛ (آری به او توصیه کردم) که برای من و برای پدر و مادرت شکر بجا آور که بازگشت (همه شما) به سوی من است!» (لقمان - 13 و 14)
داستان اویس
داستان دوست شهیدِ حضرت عمران از زبان رسول‌الله
امام صادق (ع) : «عقوقُ والِدَیْنِ مِنَ الکبائِر لِأنَّ اللهَ تعالی جَعَلَ العاقَ عَصِیّاً شَقِیّاً؛ عاق پدر و مادر شدن از گناهان کبیره است، زیرا خداوند متعال عاق والدین را گناهکار شقی شمرده است»(بحارالأنوار، ج 74، ص 74).
عواقب عاق والدین شدن در مجموعه آیات و روایات و ...: 1- در دنیا عذاب می‌بیند؛ 2- بزرگ‌ترین گناهانِ کبیره است؛ 3- مورد لعن رسول‌خدا است؛ 4- مورد سخط خداوند است؛ 5- از بهشت محروم هستند؛ 6- به هنگام مرگ، زبانش از ذکر کلمه توحید بسته است و ... .
رسول‌الله (ص): «رِضَى اللَّهِ فِی رِضَى الْوَالِدَیْنِ وَ سَخَطُهُ فِی سَخَطِهِمَا؛ رضایت خداوند در رضایت و خشنودی پدر و مادر است و خشم خداوند در غضب و خشم آنان است»(شجرة طوبى ، ج ۲ ، ص ۳۷۴) .
عن ابی الحسن الرضا (ع) قال: «إِنَّ اللَّهَ أَمَرَ بِثَلَاثَةٍ مَقْرُونٍ بِهَا ثَلَاثَةٌ أُخْرَى أَمَرَ بِالصَّلَاةِ وَ الزَّکَاةِ فَمَنْ صَلَّى وَ لَمْ یُزَکِّ لَمْ تُقْبَلْ مِنْهُ صَلَاتُهُ وَ أَمَرَ بِالشُّکْرِ لَهُ وَ لِلْوَالِدَیْنِ فَمَنْ لَمْ یَشْکُرْ وَالِدَیْهِ لَمْ یَشْکُرِ اللَّهَ وَ أَمَرَ بِاتِّقَاءِ اللَّهِ وَ صِلَةِ الرَّحِمِ فَمَنْ لَمْ یَصِلْ رَحِمَهُ لَمْ یَتَّقِ اللَّهَ؛ امام هشتم فرمود خداى عز و جل سه چیز را همراه سه چیز دیگر دستور داده؛ به نماز همراه زکات دستور داده، کسى که نماز بخواند و زکات ندهد نمازش قبول نیست، به شکرگزارى خود با شکرگزارى پدر و مادر دستور داده، کسى که حق و حرمت پدر و مادر را نگه ندارد شکر خدا را نکرده، به تقواى از خدا و صله رحم با هم دستور داده، کسى که صله رحم نکند از خدا نترسیده»(بحار الانوار ج74، ص 77).
موسسـه‌ی فرهنگی مهتدیــن فعالیــت‌های خــود را در راستـای ارتقای سطح فرهنــگ و تربیـــت جامعه به کار گرفتـه اســت.
شماره‌ی تمــاس: 02122440973
