کد درس: 2040903
هدف کلی: آداب فردی
عنوان جزئی: درست مصرف کردن، عدم اسراف
مدت زمان: 30 دقیقه
ثبت گزارش

وجه بیان:
عنوانی که در اینجا ذیل عنوان «آداب فردی» به آن پرداخته می‌شود، چند مقوله مهم و اساسی در زمینه زندگی فردی فراگیران است که می‌بایست با آنها آشنا شوند و این آداب را از منظر اسلام بشناسند و به آنها مزیّن شوند تا سبب حرکت هرچه سریع‌تر ایشان به سمت زندگی سالم و همگام با رشد باشد. در نگاه عقل و اسلام، اسراف و زیاده‌روی و ریخت‌وپاش‌های بی‌حدوحساب، یک عمل نامعقول و نامشروع است. پس سعی شده تا با طرح این مبحث فراگیران توانایی مصرف صحیح و جلوگیری از اسراف در کلیه امور را به دست آورند.
​​​​​​​

هدف شناختی:
با اهمیت مصرف صحیح و قبیح اسراف آشنا می‌شود.
با مفهوم اسراف و اعتدال در آیات و روایات و مصادیق آشنا می‌شود.


هدف عاطفی:
نسبت به اسراف و اسراف‌کاری بیزار می‌شود.
در قبال مصرف صحیح و به اندازه احساس مسئولیت بیشتری می‌کند.


هدف رفتاری:
سعی در جلوگیری از اسراف در شرایط مختلف می‌کند.

جملات کلیدی:
قرآن کریم: «کُلُوا وَاشرَبُوا ولا تُسرِفُوا إنَّهُ لایُحِبُ المُسرِفین؛ بخورید و بیاشامید ولى اسراف نکنید که خداوند اسراف کاران را دوست نمى‌دارد.» (اعراف - 31)
امیرالمومنین على (ع): «الْقَصْدُ مَثْرَاۀٌ، وَ السَّرَفُ‏ مَتْوَاۀٌ؛ اسراف موجب هلاکت است و میانه‌روی، مایه زیاد شدن ثروت» (بحار الأنوار، 72/192/9).
امام صادق (ع) : «پایین‌ترین مرتبه اسراف عبارت است از: ۱- دور ریختن آبی که از آشامیدن اضافه آمده است.۲-اینکه لباس کار و لباس بیرونی، یکی باشد.۳-به دور انداختن هستۀ خرما پس از خوردن خرما (چون از هسته خرما مادۀ غذایی برای شتران تهیه می‌شد)» (وسائل الشیعه، ج 3، باب 28، ص 384).


کلیدواژه:
اسراف ▪ مصرف بی‌رویه


سؤالاتی که ارائه این عنوان به آن‌ها پاسخ می‌دهد
​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​
اسراف و اعتدال به چه معنا است؟
نگاه آیات و روایات به مسئله اسراف و اعتدال چگونه است؟

اهـــداف درس

ورود به بحث:
پرسش درباره سؤالات کلیدی طرح درس


زمان و مکان پیشنهادی:
​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​​
مربیان عزیز می‌توانند زمان‌ها (اعیاد، وفیات و مناسبت‌های ملی) و مکان‌های خاصی (مانند حرم‌های ائمه و امامزادگان، گلزار شهدا و ...) را با توجه‌ به محتوای درس، غیر از فضای همیشگی جلسه در نظر بگیرند.
در زمان و مکان اردوها برگزارشده

روش های درس

توضیحات سودمنـد

آیات و روایاتی در این خصوص
اسراف یعنی زیاده‌روی و تجاوز که معنای مقابل آن قصد و میانه‌روی است. راغب اصفهانی در معنای اسراف می‌گوید: «هر کار و عملی را که انسان انجام می‌دهد و از حد و اندازه خود تجاوز و زیاده‌روی کند آن اسراف است.» از جمله مصادیق آن:
اسراف در انرژِی
اسراف در لباس
اسراف در خوردن
مخصوصاً اسراف در زمان
قرآن کریم: «إِنَّ الْمُبَذِّرِینَ کَانُواْ إِخْوَانَ الشَّیَاطِینِ وَکَانَ الشَّیْطَانُ لِرَبِّهِ کَفُورًا؛ اسراف‌کاران با شیاطین برادرند و شیطان نسبت به پروردگارش ناسپاس بود.» (اسراء - 27)
امام صادق(ع) هنگامی که آیات 27 و 28 سوره اسراء را تلاوت فرمودند: «و آنان که چون انفاق می‌کنند زیاده‌روی نمی‌کنند و بخل هم نمی‌ورزند و میان این دو، حدّ وسط را نگه می‌دارند»، مشتی سنگریزه برداشتند و آن را در مشتشان نگه داشتند و فرمودند: «این همان سختیگری و خسّتی است که خداوند عزّوجلّ در کتاب خود فرموده است». آنگاه مشتی دیگر برداشتند و همه آنها را ریختند و فرمودند: «این اسراف است.» سپس مشتی دیگر برداشتند و قسمتی از آن را ریختند و مقداری را نگه داشتند و فرمودند: «این حدّ وسط است» (کافی، ج7، ص345).